Ecologie

Als gevolg van de beekversmalling van de Groote Beerze neemt de gemiddelde stroomsnelheid in de zomer toe tot 0,19 m/s a 0,20 m/s. Gemiddeld genomen ligt de stroomsnelheid in de zomer boven de vanuit de KRW-vereiste 0,18 m/s. In de winter komt de stroomsnelheid op 0,27 tot 0,29 m/s te liggen.

Door verhoging van de stroomsnelheid en het herstel van een natuurlijkere overstromingsdynamiek wordt de dynamiek in het systeem voor ecologie, waaronder macrofauna en vissen gunstig beïnvloed. Verder wordt het voor vissen mogelijk om vanaf de hele Groote Beerze én het Wagenbroeksloopje op te trekken. Als gevolg van de verhoogde stroomsnelheid zullen door erosie en sedimentatie ook lokale verschillen in het profiel ontstaan, waardoor een grotere variatie aan habitats voor planten (o.a. waterranonkel en Drijvende waterweegbree 1) en dieren uit het beekdal beschikbaar zullen komen. Daarnaast wordt door meer areaal aan beschaduwing van het beekprofiel de watertemperatuur in de zomer lager en is er meer variatie in substraat aanwezig. Door het omvormen van agrarische percelen naar natuur neemt verder de toevoer van nutriënten af. Dit komt de waterkwaliteit in de beek ten goede.

Door het dempen van de detailontwatering en opheffen van drainage zal de grondwaterstand lokaal verhoogd worden en zal hier meer grondwater gaan opkwellen. Hierdoor gaat er meer kwelwater naar de beek, hetgeen een positief effect heeft op de standplaats van de drijvende waterweegbree en een dempend effect op de temperatuur. Daarnaast gaat er ook meer kwelwater naar de wortelzone van de te ontwikkelen en bestaande natuur in het beekdal. Dit komt de landnatuur ten goede. De houtsingels, poelen en toename aan bosareaal dragen hier tevens bij aan het bevorderen van de algehele biodiversiteit van het gebied en de vergroting van het areaal aan bos en houtsingels zorgt voor het vastleggen van CO2.

Drijvende waterweegbree

De Groote Beerze maakt vanwege de soort Drijvende Waterweegbree (H1831) onderdeel uit van Natura 2000-gebied Kempenland-West. In de huidige situatie garandeert het intensieve schoningsbeheer in combinatie met ijzerrijke kwel in de taluds van de beek voor pioniersbiotopen waar de soort kan gedijen.

In de nieuwe situatie wordt ten aanzien van drijvende waterweegbree het volgende bewerkstelligt:

Doordat slootjes en watergangen in het beekdal zoveel mogelijk worden verondiept en afgedamd zal er meer kwelwater in de oevers van de beek, de groeiplaats van de drijvende waterweegbree, uittreden.

  • De lengte van de waterloop samen met het aandeel ondiep water neemt door de hermeandering toe, waardoor het areaal potentieel geschikt biotoop niet afneemt en feitelijk juist toeneemt.

  • Het meer natuurlijk maken van het beekdal van de Groote Beerze in het plangebied zorgt voor een toegenomen differentiatie in groeiplaatsen, waardoor de kans op vestiging en ontwikkeling niet alleen wordt vergroot, maar ook robuuster wordt.

Het uitgevoerde beekdalherstel bij de Kleine Beerze heeft laten zien dat bovengenoemde aspecten inderdaad zorgen voor het in stand houden van voldoende pioniersbiotoop voor drijvende waterweegbree. Hiermee draagt het beekdalherstel van de Groote Beerze, naast de KRW-opgave, ook bij aan het versterken van het leefgebied van de Natura 2000-soort drijvende waterweegbree.